Toàn văn phát biểu của đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội

"Thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,
Thưa các vị đại biểu khách quý; các bậc lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng; các đồng chí nguyên lãnh đạo thành phố qua các thời kỳ,


Thưa toàn thể Đại hội.

Hôm nay, tôi và nhiều đồng chí lãnh đạo và công tác ở Trung ương rất vui mừng về dự Đại hội đại biểu lần thứ XV Đảng bộ thành phố Hà Nội - một đảng bộ lớn, có vị thế rất quan trọng, và hơn nữa, là đảng bộ Thủ đô yêu quý của chúng ta. Thay mặt Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng, tôi nhiệt liệt chào mừng và chúc sức khỏe các đồng chí lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các vị khách quý và 493 đại biểu chính thức của Đại hội, những đảng viên ưu tú đại diện cho gần 33 vạn đảng viên của Thủ đô. Cũng nhân dịp này, tôi xin được gửi đến toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân Thủ đô lời chúc mừng tốt đẹp và những tình cảm thắm thiết nhất.

Thưa các đồng chí,

Đại hội đại biểu lần thứ XV Đảng bộ thành phố Hà Nội là một sự kiện trọng đại trong đời sống chính trị của Đảng bộ và nhân dân Thủ đô, diễn ra vào thời điểm chúng ta vừa trọng thể tổ chức Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội để lại những ấn tượng tốt đẹp; là đại hội nhiệm kỳ đầu tiên sau khi thành phố Hà Nội được mở rộng địa giới hành chính, mở ra cho Thủ đô nhiều triển vọng của thời kỳ phát triển mới. Kết quả của Đại hội chắc chắn sẽ đóng góp quan trọng vào thành công chung của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng.

Tôi được biết, để tiến tới Đại hội hôm nay, trong thời gian qua, cùng với việc chỉ đạo và tiến hành thành công đại hội đảng bộ các cấp từ cơ sở lên, Đảng bộ Hà Nội đã lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức tốt việc thảo luận, góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XI của Đảng; đẩy mạnh các phong trào hành động cách mạng, thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị của thành phố, hướng tới Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội; góp phần hoàn thành thắng lợi nhiều mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội lần thứ XIV Đảng bộ thành phố và Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị (ngày 15-12-2000) “Về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội trong thời kỳ 2001-2010”.


Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã có sự tiếp thu nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị tại cuộc làm việc của tập thể Bộ Chính trị với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội cho ý kiến vào quá trình chuẩn bị Đại hội để bổ sung, hoàn chỉnh bản Báo cáo chính trị và các văn kiện trình Đại hội.

Báo cáo chính trị và Báo cáo kiểm điểm của Ban chấp hành Đảng bộ thành phố khóa XIV trình Đại hội đã thể hiện tinh thần tự phê bình cao, phản ánh khách quan tình hình mọi mặt của thành phố và Đảng bộ thành phố nhiệm kỳ qua; đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ sát với tình hình thực tiễn của thành phố cho nhiệm kỳ tới. Tôi nhất trí với các nội dung báo cáo trình Đại hội; chỉ xin lưu ý và nhấn mạnh thêm một số điểm.

Về đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng bộ thành phố:

Điều dễ nhận thấy là, năm năm qua, trong bối cảnh của tình hình chung vừa có thuận lợi, thời cơ, vừa có khó khăn, thách thức; đặc biệt, từ cuối năm 2007, các tác động bất lợi từ cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu cùng những diễn biến khắc nghiệt của thời tiết, thiên tai đã ảnh hưởng rất lớn đến cả nước, ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đối với thành phố. Vào giữa nhiệm kỳ, Hà Nội còn phải thực hiện một chủ trương có ý nghĩa lịch sử là việc mở rộng địa giới hành chính theo Nghị quyết 15 của Quốc hội khóa XII với một khối lượng công việc rất lớn; và ngay sau khi hợp nhất, lại phải khắc phục hậu quả nặng nề của đợt mưa lớn và ngập úng nghiêm trọng trên diện rộng. Nhưng với sự nỗ lực phấn đấu, đoàn kết và quyết tâm cao, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội đã tranh thủ thuận lợi, thời cơ, vượt qua khó khăn, thử thách, đạt được những thành tựu quan trọng, khá toàn diện, tạo ra những biến đổi bước đầu, tích cực của một thành phố vừa được mở rộng.
Kinh tế Thủ đô đã chặn được đà suy giảm và tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao (trên 10,4%), thu ngân sách và kim ngạch xuất khẩu tăng nhanh, góp phần quan trọng vào phục hồi đà tăng trưởng kinh tế chung của cả nước; cơ cấu kinh tế dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp đang được chuyển dịch ngày càng rõ nét theo hướng hiện đại, kể cả trong nội bộ từng ngành, lĩnh vực; GDP bình quân đầu người đạt gần 2.000 USD, gấp gần 1,7 lần so với bình quân chung của cả nước.

Xây dựng và quản lý đô thị có bước tiến bộ, nhiều vấn đề dân sinh bức xúc được tập trung giải quyết; kết cấu hạ tầng đô thị tiếp tục được đầu tư mở rộng; bộ mặt thành phố, kể cả trong nội đô, ngoại thành và vùng nông thôn có khởi sắc. Nhiều công trình chào mừng kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội đã được hoàn thành, góp phần làm thay đổi một bước diện mạo thành phố.

Các lĩnh vực văn hóa – xã hội, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh; mở rộng quy mô gắn với nâng cao chất lượng giáo dục – đào tạo, y tế và chăm sóc sức khỏe nhân dân; gắn khoa học – công nghệ với sản xuất, kinh doanh; giải quyết việc làm, giảm tỷ lệ hộ nghèo; bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân đạt được những kết quả quan trọng.

Chính trị xã hội ổn định, an ninh, trật tự được bảo đảm; quan hệ đối ngoại với quốc tế và với các địa phương trong nước được mở rộng; vị thế, uy tín của Thủ đô tiếp tục được nâng cao.

Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị gắn với thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” được tổ chức triển khai đồng bộ, đạt một số kết quả. Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên nói chung được nâng thêm; phương thức lãnh đạo của cấp ủy có nhiều đổi mới; hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền tiếp tục được tăng cường; nội dung và phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội đã hướng nhiều về cơ sở. Đặc biệt, việc giữ vững và phát huy truyền thống đoàn kết trong cấp ủy, trong Đảng bộ sau hợp nhất, sự đồng thuận trong nhân dân là nhân tố quan trọng tạo nên những thành công chung của cả nhiệm kỳ.

Nhìn lại 25 năm thực hiện công cuộc đổi mơi, 10 năm thực hiện Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị, chúng ta vui mừng nhận thấy, Đảng bộ Hà Nội đã luôn cố gắng vận dụng sáng tạo đường lối, nghị quyết của Đảng, lãnh đạo nhân dân nỗ lực phấn đấu đưa sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô đạt được nhiều thành tựu to lớn, toàn diện, đúng định hướng, tạo sự chuyển biến căn bản trong đời sống xã hội, góp phần rất quan trọng vào thành tựu chung của cả nước.

Thay mặt Bộ Chính trị, tôi nhiệt liệt chúc mừng, biểu dương và cảm ơn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô Hà Nội về những cố gắng và thành công đó.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, trong nhiệm kỳ qua, Hà Nội cũng còn những yếu kém, khuyết điểm trong việc thực hiện Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ. Đáng chú ý là:

Kinh tế phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh và vị trí của Thủ đô; chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh còn thấp; kinh tế tri thức, hàm lượng chất xám có giá trị gia tăng cao của các ngành kinh tế chủ lực chưa rõ nét; sức lan tỏa của một “trung tâm kinh tế lớn”, vai trò của một “động lực kinh tế” trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ chưa được phát huy đầy đủ.

Công tác quy hoạch, xây dựng và quản lý đô thị còn nhiều yếu kém; hệ thống hạ tầng đô thị và nông thôn chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu xây dựng và phát triển Thủ đô; những vấn đề tồn tại lâu nay (quản lý quy hoạch, đất đai, trật tự xây dựng; xử lý úng ngập, ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông…) tuy đã tập trung giải quyết, nhưng chưa được như mong muốn và chưa giảm được nhiều bức xúc của nhân dân.
Việc xây dựng văn hóa người Hà Nội thanh lịch, văn minh chưa tương xứng với yêu cầu của một Thủ đô ngàn năm văn hiến; vai trò của một trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, y tế chưa phát huy được đầy đủ, chưa khai thác triệt để tiềm năng, lợi thế, nhất là đội ngũ trí thức trên địa bàn để phát triển và nâng cao chất lượng ở những lĩnh vực này; khoảng cách giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn còn lớn.

Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng kết quả còn hạn chế. Vai trò hạt nhân lãnh đạo chính trị ở một số tổ chức cơ sở đảng, nhất là cấp xã, phường, doanh nghiệp còn thấp; thái độ, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, đảng viên cơ sở và ở một số ngành của thành phố chưa cao. Cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính chưa tốt; còn có biểu hiện sách nhiễu, trì trệ, chậm xử lý công việc, gây bất bình, bức xúc cho tổ chức và công dân.

Tôi đề nghị các đồng chí đại biểu Đại hội cần đi sâu phân tích làm rõ các nguyên nhân khách quan và chủ quan của những yếu kém, khuyết điểm đó để có cơ sở đề ra các biện pháp khắc phục.

Về phương hướng, nhiệm vụ của Thủ đô trong thời gian tới:
Chúng ta đều biết, bước vào thập niên thứ 2 của thế kỷ 21, trước mắt là 5 năm 2011 - 2015, là chặng đường mà toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta sẽ phải quyết tâm nỗ lực rất lớn, phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2011 - 2020) và tiếp tục triển khai thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) theo tinh thần tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, phấn đấu để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

Trên cơ sở định hướng chung đó, các đồng chí cần tập trung thảo luận, làm sâu sắc thêm chủ đề Đại hội của Thành phố và cũng là quyết tâm chính trị của Đảng bộ Hà Nội nêu trong Báo cáo chính trị là: “Phát huy truyền thống 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của đảng bộ, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển Thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại”; đồng thời lưu ý thêm một số vấn đề sau đây:

Một là: Xuất phát từ vị thế, vai trò của Thủ đô, trên cơ sở đánh giá đúng thời cơ, thuận lợi, khó khăn thách thức, kế thừa và phát huy những kinh nghiệm đã có, Hà Nội cần có quyết tâm rất cao, tạo bước chuyển biến thật mạnh trong 5 năm tới. Có biện pháp huy động tối đa sức mạnh tổng hợp trên địa bàn để xây dựng và phát triển Thủ đô xứng đáng với vai trò là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục; trung tâm lớn về kinh tế và giao dịch quốc tế, đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Hà Nội phải phấn đấu về đích sớm hơn 1 - 2 năm để góp phần cùng cả nước thực hiện được mục tiêu cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.
Để thực hiện tốt yêu cầu cơ bản đó, toàn Đảng bộ, cả hệ thống chính quyền, các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể của Thành phố cần phát huy hơn nữa tinh thần năng động, sáng tạo, tiếp tục đổi mới tư duy, đổi mới phong cách lãnh đạo, tổ chức điều hành công việc, bảo đảm hiệu quả, thiết thực; khắc phục tình trạng ngại việc khó, né tránh trách nhiệm trong điều hành, xử lý công việc. Tiếp tục thực hiện thật tốt các nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá của Thành phố đã được nêu trong Báo cáo chính trị, nhằm tạo bước chuyển biến mới trên các lĩnh vực công tác.

Hai là, phải tích cực đi đầu trong đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế Thủ đô, đặc biệt coi trọng yêu cầu phát triển bền vững, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, phấn đấu đạt mức tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm từ 12% trở lên. Trên cơ sở cơ cấu kinh tế đã được xác định (dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp), phải hướng mạnh vào phát triển các ngành, lĩnh vực dịch vụ chất lượng cao, kỹ thuật cao; công nghiệp có trình độ công nghệ và hàm lượng chất xám cao, giảm thiểu tới mức thấp nhất ô nhiễm môi trường; phát triển nông nghiệp bền vững, gắn với xây dựng Hà Nội xanh, sạch, đẹp.

Ba là, đặc biệt coi trọng đổi mới và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch xây dựng, phát triển. Hà Nội phải chủ động phối hợp với các bộ, ngành của Trung ương để sớm hoàn thiện các quy hoạch chung, quy hoạch tổng thể sau khi địa giới hành chính đã được mở rộng, theo hướng đồng bộ, ổn định, lâu dài; đẩy nhanh việc xây dựng quy hoạch chi tiết, quy hoạch ngành, lĩnh vực; tăng cường đầu tư đồng bộ hạ tầng đô thị, kinh tế - xã hội, nhất là giao thông và hạ tầng kỹ thuật khung làm cơ sở để đẩy nhanh tiến trình xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại. Tập trung giải quyết tốt những vấn đề dân sinh bức xúc, trước hết là nhà ở đô thị, cấp thoát nước, quản lý đất đai, trật tự xây dựng, trật tự giao thông, vệ sinh môi trường; xây dựng nếp sống văn minh đô thị; đẩy nhanh việc di dời một số cơ sở sản xuất, một số trường đại học, cơ sở khám, chữa bệnh ra xa trung tâm Thành phố nhằm giảm mật độ dân cư ở nội đô.

Bốn là, tạo bước chuyển biến mới trong công tác xây dựng văn hóa và con người Hà Nội thanh lịch, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa dân tộc, cho lối sống nhân ái, nghĩa tình, thủy chung, tôn trọng pháp luật. Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng tăng trưởng kinh tế phải đi đôi với phát triển văn hoá, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước, từng chính sách và trong suốt quá trình phát triển, Thành phố cần huy động mọi tiềm năng, thế mạnh, nguồn lực và đẩy mạnh xã hội hóa cho phát triển giáo dục - đào tạo, y tế, khoa học - công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của Thành phố và yêu cầu chung của vùng và cả nước. Đẩy mạnh tiến trình xây dựng nông thôn mới, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn.

Năm là, trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng phải giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm tuyệt đối an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; phối hợp tốt giữa lực lượng quân đội và công an cùa thành phố, giữa lực lượng vũ trang Thủ đô với các lực lượng vũ trang của Trung ương đóng trên địa bàn và các tỉnh, thành trong cả nước, chủ động nắm và xử lý tốt các tình huống, không để xảy ra bất ngờ.

Sáu là, tập trung mọi nỗ lực tạo sự chuyển biến mạnh hơn nữa trong công tác xây dựng, đổi mới, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và đội ngũ đảng viên. Tiếp tục phát huy và mở rộng dân chủ trong Đảng, đi đôi với tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Thực hiện đồng bộ, sâu rộng và có hiệu quả cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, gắn với công tác xây dựng Đảng bộ và bộ máy chính quyền các cấp thực sự trong sạch, vững mạnh; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức tâm huyết với công việc, có tinh thần trách nhiệm cao trước Đảng, trước dân, luôn đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên hết; không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ, năng lực, phẩm chất, đạo đức và lối sống. Đấu tranh mạnh mẽ chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội thực dụng, chống những hành vi tham nhũng, quan liêu, lãng phí, tiêu cực.

Bảy là, Thủ đô Hà Nội là trái tim của cả nước; xây dựng và phát triển Thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại là trách nhiệm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội; đồng thời cũng là trách nhiệm của Trung ương và cả nước. Vì vậy, tôi đề nghị Thành phố cần chủ động hơn nữa trong việc tranh thủ sự giúp đỡ của các bộ, ban, ngành Trung ương và các địa phương; đồng thời, các bộ, ban, ngành Trung ương cần phát huy cao hơn nữa trách nhiệm của mình, quan tâm, phối hợp chặt chẽ với Thành phố, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, nhất là về cơ chế, chính sách, quy hoạch, kế hoạch, các nguồn lực đầu tư, đáp ứng tốt yêu cầu xây dựng và phát triển Thành phố. Cán bộ, công chức các cơ quan Trung ương sống và làm việc trên địa bàn Thủ đô cũng phải nêu gương chấp hành luật pháp, chấp hành các quy định của Thành phố, tham gia vận động quần chúng, hưởng ứng các phong trào thi đua, đóng góp thiết thực cho thành phố.

Thưa các đồng chí,

Một trong những nhiệm vụ quan trọng tại Đại hội lần này là đóng góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng và bầu Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố khóa mới; bầu Đoàn đại biểu đi dự Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng. Tôi mong rằng, với trách nhiệm cao, Đại hội sẽ dân chủ thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc, trí tuệ vào các dự thảo văn kiện Đại hội XI và sáng suốt lựa chọn những đồng chí có đủ tiêu chuẩn và điều kiện để bầu vào Ban Chấp hành Đảng bộ khóa XV, bảo đảm tính liên tục, kế thừa và phát triển; cũng như bầu vào Đoàn đại biểu đi dự Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng.

Thưa các đồng chí,

Thủ đô Hà Nội có bề dày lịch sử và truyền thống hết sức vẻ vang, tiêu biểu cho truyền thống “Văn hiến - Anh hùng - Hòa bình - Hữu nghị” của dân tộc Việt Nam. Từ ngày có Đảng đến nay, Đảng bộ và nhân dân Thủ đô luôn luôn phát huy truyền thống đoàn kết, gương mẫu, đi đầu, có nhiều đóng góp, hy sinh cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hà Nội vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu “Thủ đô anh hùng”, 3 lần được tặng thưởng Huân chương Sao vàng và được các tổ chức quốc tế vinh danh là “Thành phố vì hòa bình”, “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”. Những phần thưởng và danh hiêu cao quý đó là sự ghi nhận, khẳng định những đóng góp hết sức quan trọng và to lớn của Thủ đô Hà Nội đối với đất nước. Tôi tin tưởng rằng, trong thời gian tới, Đảng bộ và nhân dân Thủ đô sẽ tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Đảng bộ Hà Nội phải làm gương mẫu cho các đảng bộ khác”; tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, đẩy mạnh toàn diện các hoạt động, giành được nhiều thành tựu to lớn hơn nữa trong sự nghiệp xây dựng, phát triển Thủ đô, góp phần quan trọng cùng cả nước thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và của đồng bào, chiến sĩ cả nước.

Chúc các đồng chí sức khỏe, hạnh phúc. Chúc Đại hội thành công tốt đẹp.

Xin trân trọng cảm ơn."